Romanya’da ayı popülasyonu çok yüksek. Bu yüzden de ayılar bazen yanlış zamanda yanlış yerde olabiliyor. Böyle durumlarda ne yazık ki, yakalanıyor ve doğal yaşamlarından koparılıyorlar. Romanya’nın Zarneşti şehrinde (Bükreş’ten yaklaşık iki buçuk saat uzaklıkta), bu şekilde yaşamış ayıları kurtarmaya adanmış bir barınak var. Uzun yıllar zor koşullarda yaşayan ayılar, buraya getirildikten sonra 69 hektarlık meşe ormanı içerisinde özgürce dolaşıyorlar.
Libearty hakkında
Dünyanın en büyük boz ayı barınağı ve Avrupa’nın hayvan koruma projesi olan Libearty 2005 yılında kurulmuş. Christina Lapis tarafından kurulmuş Millions of Friends Derneği, 1997 yılından beri hayvanların korunma ve kurtarılmasına destek oluyormuş. Uzun süren görüşmeler sonucunda, 2005’te Zarneşti belediyesiyle ortaklık kurarak barınağın inşasına başlamışlar.
World Animal Protection (WAP) da “Save the Captive Bear” projesine destek vermeye başlayınca, boz ayıların kurtarılmasına ilişkin Avrupa ve sonrasında dünyanın en büyük projesi ve boz ayı barınağı ortaya çıkmış.
Şu ana kadar toplam 130’dan fazla ayı kurtarmışlar. Biz gittiğimizde de 106 ayı vardı. En son gelen bebek ayı Kenya’yı çok uzaktan gördük, kendisi 4 aylıktı ve rehberimizin söylediğine göre, bizim gittiğimiz günden tam iki hafta önce oraya gelmiş!
Buraya gittiğiniz zaman ayıları uzaktan, kafeslerin arkasından görebiliyorsunuz. Bu durum gezerken beni biraz rahatsız etti diyebilirim. Fakat aslında kocaman bir yerdeler ve sizin bulunduğunuz yerden sanki daha kafesli bir alandalarmış gibi görünüyor, arkası tamamen orman.
Bir başka önemli nokta da, burada bulunan ayıların hepsi öyle ya da böyle insanlarla bir araya gelmiş. Bu yüzden de doğada karşılaşacağınız ayılara kıyasla insanların yanında bulunmaya alışıklar. O yüzden gelip size dik dik bakıyorlar.
Libearty’e getirilen ayıların çoğu yıllarca çok zor şartlarda yaşamış. Orada kaldıkları kafesleri de size gösteriyorlar. İnsanların 5 dakika bile içerisinde duramayacağı yerlerde o ayıların yıllarca kaldığını düşünmek çok korkunç gerçekten. Ben hem orada gördüklerimden hem de anlatılan tüm hikayelerden çok etkilendim.
Fiziksel durumları bir şekilde iyileştirilebilse de ayıların çoğunun psikolojik olarak düzelmesi yıllar alıyor.
Ayılara Libearty’e giderek destek olabileceğiniz gibi websiteleri üzerinden de bağış yapabilir ya da ayılardan birini evlat edinebilirsiniz.
Bu arada Libearty’de sadece ayılar yok. Burada kurtarılmış köpek, kurt, geyik ve daha birçok hayvan da bulunuyor.
Maya’nın hikayesi
Libearty, Christina Lapis’in Maya adlı ayıyı kurtarmaya çalışmasıyla şekillenmeye başlamış. Zaten oraya gittiğinizde size Maya’nın hikayesini anlatıyorlar.
Maya, 1998 yılında Bran Kalesi’nde altı beton olan bir kafeste ziyaretçilerin eğlencesi için tutuluyormuş. Doğru düzgün yemek yiyemiyor, küçücük kafeste hareket edemiyor… Christina Lapis onu gördüğü anda çok etkilenmiş. Hergün kilometrelerce yolu onu görmek, ona yemek götürmek ve onunla konuşmak için gitmiş. Kurtarmak için çok uğraşmışlar. Başlarda düzeliyor gibi olsa da uzun zaman geçtiği için Maya tekrar despresyona girmiş ve kendini sakatlamış. 2002 yılında da Christina Lapis’in kollarında hayatını kaybetmiş.
Christina Lapis de Maya’ya verdiği sözü onun için tutamasa da, böyle koşullarda yaşayan ayıları kurtarmak için Libearty’i Maya’nın anısına kurmuş.
Instagram: @libearty_bear_sanctuary
YouTube: Millions of Friends (buradan Libearty’i canlı olarak da seyredebilirsiniz)